Preek 5e zondag in jaar B. Marc. 1, 29-39. Genezing van schoonmoeders.

We lezen vandaag over Jezus die de schoonmoeder van Petrus geneest. Er worden veel grapjes gemaakt over schoonmoeders. Ikzelf heb het zeer getroffen met zijn schoonmoeder, ik kan niet anders zeggen. Ook met mijn schoonvader overigens! Je hoort wel eens verhalen dat het anders kan zijn, maar daarin herken ik mijzelf gelukkig niet.

Jezus die de schoonmoeder van Petrus geneest is een verhaal dat voor mij door omstandigheden heel dichtbij komt. Mijn eigen schoonmoeder heeft namelijk een maand lang in het ziekenhuis moeten liggen. Ze had aanvankelijk een bacterie-infectie, maar later kreeg ze erg veel last van vocht achter de longen, dat haar veel pijn gaf en dat lastig bleek weg te halen. Uiteindelijk moest ze eraan geopereerd worden. Afgelopen 11 januari werd ze dan eindelijk uit het ziekenhuis ontslagen, tot vreugde van ons allen.

Wat mij opviel tijdens die lange periode dat mijn schoonmoeder in het ziekenhuis lag, is de grote behoefte aan woorden, en dan vooral woorden van de behandelend arts. Telkens werd de vraag gesteld: Is de dokter geweest? En zo ja, wat heeft hij of zij gezegd? Hun woorden werden telkens op de weegschaal gelegd. Brengt de arts goed nieuws of is het reden tot zorg? Naar het woord van de arts keken wij telkens uit. Ik kwam er weer eens achter dat de ene arts beter in staat is iets uit te leggen dan de ander, en vooral, dat de ene arts beter kan geruststellen dan de ander. Soms hadden we na een gesprek met een arts meer vragen dan ervoor. Een beetje pastorale scholing zou menig arts niet misstaan, met respect voor al het goede werk dat zij doen.

Vandaag geneest Jezus de schoonmoeder van Petrus. Zijn woorden hebben een geheel andere lading, en vooral een geheel andere kracht, dan de woorden van een arts. Waar de woorden van een arts een toestand beschrijven, daar leiden de woorden van Jezus tot een ware transformatie! Jezus kan met zijn woorden de werkelijkheid veranderen. Precies daaraan heeft eenieder behoefte: woorden die een situatie ten goede keren, woorden die geruststellen, woorden die hoop geven. In het evangelie worden na de genezing van de schoonmoeder alle zieken naar Jezus gebracht. Uit alle huizen komen ze tevoorschijn. Je ziet vaak alleen gezonde mensen, maar in een ziekenhuis zie je pas hoeveel er ziek zijn.

Jezus spreekt met voorzichtigheid. Dat viel mij bij de artsen ook op. Als wij aan de longarts vroegen naar de algehele toestand van mijn schoonmoeder, dan maakte hij altijd veel voorbehoud. “Dat moet u aan de behandelende arts vragen”. Jezus is ook voorzichtig, maar om geheel andere redenen. Als Hij demonen uitdrijft, belet Hij dat ze over Hem spreken als de Messias. Jezus is namelijk de Messias die een lijdensweg moet gaan en gedood zal worden. Dat matcht totaal niet met de verwachtingen die men had. Het volk verwacht een triomferende Messias die alle vijanden van Israël genadeloos aan zijn voeten legt. Het complete en enige juiste plaatje van de Messias heb je pas na Goede Vrijdag en Pasen. Jezus volgen is met Hem meetrekken op zijn lijdensweg. De ware belijdenis van wie Jezus is, kan alleen dan plaatsvinden. Zo ver is het in dit evangelieverhaal nu nog niet.

Toch zien we nu al een glimp van Gods glorie, wanneer Jezus zieken geneest en boze geesten uitdrijft. En dat doet Hij door te spreken. God hoeft geen dansjes te doen om iets gedaan te krijgen. Hij spreekt en het is er! Juist in dit spreken ligt alle kracht verscholen. En die kracht hebben ook wij, want de Heilige Geest is over ons uitgestort. Onderschat niet de waarde van het sacrament van het vormsel! Dat wil niet zeggen dat wij door ons spreken het werk van artsen overbodig maken, in het geheel niet. Ons spreken is geen magie of tovenarij. Ons spreken heeft alles met liefde te maken. En liefde is steeds het goede doen voor een ander, omwille van die ander. Precies dat zien we gebeuren nadat Petrus’ schoonmoeder is genezen: ze staat op en bedient Jezus. Dit dienen is meer dan de koffie serveren. Ze dient de Heer, in de meest brede zin van het woord, iets waartoe ook wij geroepen zijn. Haar genezing resulteert in dienstbaarheid, een dienstbaarheid die voortkomt uit dankbaarheid.

Dit verhaal laat ons zien hoe genade werkt of zou moeten werken. De genade die we ontvangen zou ons moeten inspireren anderen in liefde te willen dienen. Diaconie is een uiting van dankbaarheid. Diaconie is niet iets doen omdat Jezus dat zegt of omdat het ergens in een hemelse wet staat geschreven. Nee, diaconie is een uiting van dank om ontvangen genade. Daarom begint elke diaconie in de eucharistie, wat ‘dankzeggen’ betekent. Eucharistie zonder diaconie is niets anders dan lippendienst aan onze Heer. Daar zit Hij niet op te wachten, want zulke dienstbaarheid betrachten zondaars ook (Luc. 6, 33).

Wij kunnen te allen tijde bij Jezus terecht. Hij maakt tijd voor ieder mens die tot Hem komt, ongeacht achtergrond of aanleiding. Wij ontvangen zijn genade om niet. Het enige juiste antwoord daarop is dankbaarheid die zich uit in dienstbaarheid aan de minste van zijn broeders en zusters (Mat. 25). De schoonmoeder van Petrus – ons aller schoonmoeder – is ons daarin tot voorbeeld. Door Christus, onze Heer. Amen.

Diaken Franck Baggen