Preek 18e zondag (jaar C). Luc. 12, 13-21. Nog grotere schuren bouwen.

Het is al tijden in het nieuws: er is een nieuwe beweging gaande in de christelijke kerken. Overal zien we het wonderlijke verschijnsel dat nieuwe mensen de weg naar de kerk vinden. Vaak zijn zij geraakt door het getuigenis van vrienden, of iets dat ze op het internet hebben gezien of door een zoektocht naar een onbestemd gevoel. Het is altijd een vreugde als mensen Jezus vinden en Hem willen navolgen. Vaak, zo merk ik, kan ik er als paplepel-katholiek nog veel van leren. Want zij hebben vaak een bewuste keuze gemaakt voor het geloof en dat levert mooie gesprekken op. Zo kunnen we als tochtgenoten samen onderweg zijn, ieder vanaf zijn eigen vertrekpunt en met dezelfde Christus als richtsnoer. 

Tegelijkertijd merk ik dat er soms, vooral online, geluiden klinken die vragen oproepen. Men spreekt vol overtuiging over geloof en kerk, maar soms lijkt iets te ontbreken van wat Jezus in Matteüs 25 zegt: “Wat heb jij gedaan voor de minsten van mijn broeders en zusters?”. Vanuit die Bijbeltekst kennen we de werken van barmhartigheid: hongerigen te eten geven, dorstigen te drinken, naakten kleden, vreemdelingen opvangen, zieken verzorgen, gevangenen bezoeken en (later toegevoegd) de doden begraven. Het is een heel rijtje, dat soms schuurt bij onze hedendaagse opvatting, waarin wijzelf vaak centraal staan. Wij willen het goed en veilig hebben en wat er dan nog overblijft, zien we dan wel weer.

Christus nodigt ons uit om andere keuzes te maken. We kunnen grote schuren bouwen, zoals vandaag in het Evangelie klinkt, maar op een gegeven moment is het jouw tijd; en een doodshemd kent geen zakken. Natuurlijk is het niet verkeerd om bezit te hebben, integendeel. Maar het mag niet de kern van ons leven zijn. Als we ons alleen maar druk maken over wat er op de bankrekening staat en of het rendement leuk meedraait, dan missen we iets essentieels. Jezus zegt: “Wees rijk bij God.”

Dat betekent niet dat we nu meteen al onze schepen achter ons moeten verbranden en alles moeten wegdoen. Daar roept het Evangelie ons niet toe op. Door alle lezingen heen klinkt vandaag één belangrijke vraag: Waar stel jij jouw vertrouwen in? Wat is de bron van jouw leven? Dat begint al in de eerste lezing uit Prediker. Daar horen we: “IJdelheid, alles is ijdelheid!” Die ijdelheid gaat niet over uren voor de spiegel staan of om de juiste auto te rijden. Het woord 'ijdelheid' kan namelijk ook vertaald worden als 'mist' of 'rook'. De wereld kan als een rookgordijn zijn. Niet alles is waardeloos, maar we raken er wel snel door op het verkeerde been. Richting het einde van de lezing zegt Prediker: “Wat heb je aan al dat harde werken? Er is leed, ergernis; je vindt geen rust.” Gelukkig gaat de tekst verder: “Je kunt maar het beste lekker eten en drinken en genieten van al je bezit. Want ook dat zijn dingen die God aan de mensen geeft. Je kunt alleen eten en genieten als God dat mogelijk maakt.” (Pred. 2, 24-26 BGT)

Het is een kwestie van leven in geloof vertrouwen. Leven in het besef dat we niet zelf met de handen aan het stuur moeten willen zitten, maar het aanvaarden als geschenk van God. Daarin mogen we steeds naar Christus zoeken, zoals Paulus ons voorhoudt in de tweede lezing. We hoeven niet wereldvreemd te worden of alles op te geven. Het wil zeggen dat we ons in al ons doen en laten richten op en spiegelen aan de Heer. We mogen nieuwe mensen zijn. Dat “zoeken wat boven is” mogen we concreet maken door die werken van barmhartigheid uit Matteüs 25. Want wat we voor de ander doen, doen we ook voor Christus. Het zijn keuzes waarin we onszelf loslaten en Christus door ons heen laten werken.

Dit wil niet zeggen dat we niet goed voor onszelf moeten zorgen. Het is een beetje zoals in een vliegtuig: zet eerst je eigen zuurstofmasker op voordat je een ander helpt. Niet omdat je jezelf op de eerste plaats zet, maar omdat je alleen kunt geven als je zelf blijft ademen. Het moet alleen niet doorschieten. Als jij extra schuren moet bouwen omdat je ruimte tekortkomt, stel je dan eens de vraag: wat merkt een ander hiervan? Hoe kan ik mijn steentje bijdragen voor hen die dat nodig hebben?

En daar zit misschien wel de kern voor ons vandaag: hoe kunnen wij, in ons gewone leven, “rijk worden bij God”? Dat hoeft niet in grootse daden. Het begint vaak klein. In onze parochie is vaker gesproken over tijdscollecte. Geld geven lukt vaak wel, maar kunnen we ook iets van onszelf geven? Een uurtje investeren om anderen te bezoeken en een luisterend oor te bieden? Kunnen we iets geven aan een goed doel waar we eerst vraagtekens bij zetten? Dat we ons eerst laten informeren waarom dit dienstwerk belangrijk is? Het zijn zulke eenvoudige gebaren waarin wij iets van Gods Koninkrijk zichtbaar maken. 

Jezus waarschuwt ons in het Evangelie: laat je leven niet opslokken door grotere schuren, rendementen of zorgen over morgen. Stel je hart open voor Hem, en deel wat je ontvangen hebt. Want echte rijkdom zit niet in wat we verzamelen, maar in wie we durven zijn voor elkaar en hoe we elkaar dragen met daden van liefde. Want rijkdom vergaat, maar liefde is een bouwsteen die blijft. Zo bouwen we mee aan een blijvend Rijk, aan Gods Nieuwe Wereld. Zo worden we rijk bij God. Amen.

Pastor Sander Verschuur