Preek 2e zondag v/d Advent (jaar A). Mat. 3, 1-12. Wegbereider van de Geest.

Op vandaag word je langs velerlei wegen duidelijk gemaakt dat je iets van je leven moet maken! Elke dag dat je niks doet, is weggegooid. Social media, influencers, reclame-uitingen, enzovoort, zeggen je dat er veel meer uit het leven te halen is dan je denkt. Waar wacht je nog op? De moderne mens wordt opgejaagd, met stress en burn-out tot gevolg, waarvan de slachtoffers steeds jonger worden. De Advent is bedoeld voor onthaasting, maar hoeveel komen daar nog aan toe? Is december niet de drukste van alle maanden?

De evangelist Mattheüs, waaruit we dit kerkelijk jaar lezen, maakt ons, in hoe hij het leven van Jezus beschrijft, impliciet iets duidelijk over het leven zelf. Hij begint zijn evangelie bij de geboorte van Jezus. Vervolgens vertelt hij over de vlucht naar Egypte en hoe Maria, Jozef en de baby Jezus na die vlucht weer veilig thuiskomen. Daar stopt hij om vervolgens een sprong te maken van dertig jaar (!) naar de volwassen Jezus. Voor Mattheüs doen alleen de gebeurtenissen rond de geboorte van Jezus en de laatste drie jaar uit zijn leven ertoe. Alles daartussen interesseert hem niet. Lucas voegt daar nog aan toe hoe de 12-jarige Jezus zoek was en in de tempel werd teruggevonden. Marcus en Johannes slaan dat alles over en beginnen hun verhaal bij de laatste drie jaar van Jezus’ leven. Kortom: over het overgrote deel uit het leven van Jezus – ruim 90% – valt niets bijzonders te vertellen!

Voor een goed besef: God wordt mens in Jezus. Dat alleen al is een enorm wonder! De eeuwige God, die leeft buiten tijd en ruimte, wordt mens in Jezus, stapt in onze tijd en ruimte, en deelt het leven met ons. In die pakweg 33 jaar dat Jezus leefde, in die zeer korte tijd dat God op aarde was, daar wil je toch alles over weten? Je zou verwachten dat de evangelisten daar uitgebreid en tot in detail op ingaan, maar niks daarvan! Het overgrote deel van Jezus’ leven, van de eeuwige en verheven God die in Jezus op aarde leefde, is in nevelen gehuld. Daar doen evangelisten er het zwijgen toe.

Dit gegeven wil een sterke correctie zijn op ons moderne idee dat het gewone, alledaagse leven verloren tijd is, dat je er dus iets van moet maken. Je moet de Mount Everest beklimmen, van de Niagara-watervallen springen, paragliden van de Himalaya, enzovoort. Wie zegt je dat je dat moet doen? Je hebt ook een prachtig leven als je dat alles niet doet. Laat je niet gek maken! Jezus, God op aarde, leeft als ieder mens: gewoon, alledaags. Hij leeft het merendeel van zijn leven zó gewoontjes, dat er niets over de vertellen valt. Het zwijgen van de evangelisten over het overgrote deel van Jezus’ leven is een stille lofzang op het gewone, het alledaagse, ja welhaast saaie leven! God is mens geworden als ieder van ons: door mens te zijn in al zijn eenvoud. Geen haast, geen stress, geen burn-out.

Na dertig jaar in de anonimiteit te hebben geleefd, treedt Jezus in de openbaarheid. Dat doet Hij niet plotsklaps. Nee, zijn komst wordt voorbereid en aangekondigd. Daarin speelt Johannes de Doper een sleutelrol. Hij schudt de goegemeente wakker en bereidt hen voor op de komst van de Messias, opdat Jezus meteen aan de slag kan. De inzet van Johannes de Doper omhelst twee doelen: ons anders doen denken en ons anders doen handelen. Ons anders doen denken betekent dat we opgeroepen worden te stoppen met geld-denken, tijd-denken, lust-denken, macht-denken, status-denken, enzovoort. Immers, in die gedachtewereld past geen Messias. Als je louter denkt in geld, tijd, lust en/of macht, dan kan Hij zijn werk niet doen. Het anders handelen vloeit voort uit het anders denken: oog hebben voor elkaar, helpen waar iemand in nood verkeert, delen met wie niets heeft, vrede stichten waar strijd is, enzovoort. 

Het klinkt gek, maar zoals Johannes de Doper de wegbereider is van Jezus de Messias, zo is Jezus de wegbereider van Gods Heilige Geest. Jezus is de Geestdrager, in Wie en door Wie God direct tot ons spreekt en ons aanspoort tot daden van liefde. Met Pinksteren wordt ons die Geest geschonken, om door te gaan met wat Jezus begonnen is. Hij bereidt de weg van de Geest, die ons alleen geschonken kan worden als we vrij zijn van zonde en kwaad. Daarom doopt Johannes met water, niet alleen om de zonden weg te spoelen, maar vooral om ons wakker en fris te houden, geestelijk gezien. Alleen met een heldere geest en vrij van zonde kunnen we het doopsel van Jezus ontvangen: gedoopt met het vuur van de Heilige Geest, om zelf Geestdragers te kunnen zijn.

Die lange, stille en verborgen periode uit het leven van Jezus is een les voor ons. Het is een tijd van rijping. Zoals een amaryllis na een lange tijd uit de bol komt en een prachtige bloem wordt, zo mogen ook wij rijpen om tot bloei te komen. De Advent, en straks ook de Veertigdagentijd, is een periode van rijping en voorbereiding. Ja, december is een drukke maand, maar laat je niet opjagen. Neem de tijd voor geestelijke voorbereiding op wat allicht Gods grootste wonder is: zijn menswording in Jezus. Natuurlijk, Pasen is het belangrijkste christelijke feest, maar er is geen Pasen zonder Kerst, geen verrijzenis zonder menswording. Het zijn mysteries die het overwegen meer dan waard zijn, om zo tot nieuw denken en nieuw handelen te komen. Moge Gods Heilige Geest in ons daartoe het vuur van zijn liefde doen ontsteken. Door Christus, onze Heer. Amen.

Diaken Franck Baggen