Preek Kerstmis 2025. God van nabij.

Kerst is toch ook een periode van guilty pleasures. In de auto meeschallen met Mariah Carey, het huis vol kerstverlichting hangen of een foute kersttrui aantrekken. Alles kan en mag. Mijn persoonlijke guilty pleasure is het kijken van datingprogramma’s, zoals Lang Leve De Liefde en First Dates. Met plaatsvervangende schaamte kijk ik hoe twee onbekenden elkaar ontmoeten. We zien de eerste blikken, de spanning, de verwachtingen, de ongemakken en soms ook de teleurstelling. Aan het einde komt er vaak toch geen tweede date. Er is dan wel een vriendschappelijke klik, zo klinkt het, maar het romantiek ontbreekt. En zo gaat men door naar de volgende date. Volgens mij loopt het dan vaak spaak, omdat mensen binnenstappen met lijstjes. Deze staan vol wensen, verwachtingen en dromen. De ander moet daar maar aan voldoen. Het is liefde onder voorwaarden. Echte liefde werkt anders. Die liefde schept ruimte, juist omdat je weet dat je geliefd bent.

Het is die ware liefde die ons samenbrengt om Kerstmis te vieren. Het verhaal kennen we door en door. Maria blijkt zwanger te zijn van de Zoon van God. Samen met Jozef gaat zij op weg naar Bethlehem, maar er is geen plaats voor hen in de herberg. Ze komen terecht tussen de beesten en daar wordt Jezus geboren. Vervolgens worden de herders toegezongen door engelen. Ook zijn er nog enkele wijzen uit het oosten onderweg die een ster volgen, maar die zien we begin januari pas op het toneel verschijnen. Juist omdat het zo bekend is, verliest het aan zeggingskracht. Het wordt veel meer een mooi en vertederend plaatje op de kerstkaart. En dat terwijl het dieper gaat. In het evangelie horen we iets dat levensveranderend werkt: “Heden is u een Heiland geboren.” De Redder is er. Er gebeurt nogal wat. God wordt mens. Dit doet Hij niet in een gezellig en romantisch tafereel, maar in een wereld die onder druk staat. Een wereld waarin armoede heerst en mensen in de verdrukking leven, toen, en nu nog steeds. God is mens geworden, niet omdat wij het zo goed voor elkaar hebben, maar omdat Hij van ons houdt. Dit doet Hij niet met een wensenlijstje in de hand, maar Hij ziet ons als zijn geliefde kinderen.

Dat is waar Kerst om draait. God blijft niet op afstand staan, maar Hij komt dichtbij. God deelt ons bestaan, in al onze kwetsbaarheid. God komt naar jou toe, steeds weer opnieuw. Zoals de apostel Johannes het ons voorhoudt: “Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond.” Dit is geen filosofisch begrip, maar een werkelijkheid waar we hoop uit mogen putten. Het initiatief ligt bij God. Zijn liefde is het beginpunt. Hij heeft lief, zonder voorwaarden. Soms wordt gedacht dat gelovig zijn te vergelijken is met een kookboek. Je neemt alle ingrediënten, je volgt de verschillende stappen en dan tover je een heerlijke maaltijd op tafel. Alsof God pas van je houdt als jij netjes alle vakjes afvinkt. God doet niet aan scorebord-journalistiek. Hij houdt niet bij hoe vaak je faalt en hoe vaak je slaagt. Je bent geliefd. Punt.

God komt naar ons toe. Hij overbrugt de afstand en komt jouw leven binnen zoals het is, met alle mooie en minder mooie kanten. Ook met alles wat moeilijk, pijnlijk of rommelig is, met dat wat je liever voor jezelf houdt en met niemand deelt. Voor God is dat geen afknapper of dealbreaker. Hij kent je toch wel en Hij houdt van je, onvoorwaardelijk. Het klinkt prachtig, maar zo’n liefde vraagt wel iets van ons. Gods nabijheid voelt ongemakkelijk. Als God echt dichtbij komt, raakt dat aan onze keuzes, aan de manier waarop we ons leven invullen. Dan verandert er iets. Daar zitten we niet altijd op te wachten. We weten zelf wel wat goed voor ons is, althans dat denken we.

Dat God van ons houdt en naar ons toekomt, naar ieder van ons, zet ons leven onder spanning. Wie zich werkelijk laat raken door die nabijheid, merkt dat blijven zoals je was geen optie is. Onze blik verandert en ons denken wordt vernieuwd. (cf. Rom. 12, 2) Het kerstverhaal is geen toetje na een heerlijke maaltijd. Het onderbreekt ons leven. Je bent geliefd. En dat laat je niet onberoerd. Het nodigt ons uit om Godzoekers te worden en verder te kijken dan de kerststal en het Kind in de kribbe. God laat zich vinden op plaatsen waar mensen samenkomen. Daar waar handen gevouwen worden om te bidden. Bij mensen die leven in de verdrukking. Daar is God. Daartoe is Hij Mens geworden. Dit is niet ver weg, want Hij komt ons leven binnen. God houdt van jou, zonder voorwaarden. Dat is een prachtig geschenk. Zalige Kerst. Amen. 

Pastor Sander Verschuur